DIŞ TİCARETTE TESLİM ŞEKİLLERİ NELERDİR?
Uluslararası ticarette, malların alıcıya teslimiyle ilgili çeşitli teslim şekilleri bulunmaktadır. Bu teslim şekilleri, INCOTERMS (International Commercial Terms) tarafından düzenlenmektedir. Bu teslim şekilleri, uluslararası ticaretin kalbindeki rehberler gibidir. Satıcı ve alıcı arasındaki ilişkiyi düzenlerler, her iki tarafın da rol ve sorumluluklarını belirlerler. Bir nevi ticaretin dili gibidirler; net, anlaşılır ve adil. Bu terimler, ticaretin akışını şekillendirir ve taraflar arasında güveni pekiştirir. Doğru bir teslim şekli seçimi, ticaretin başarısını belirlerken aynı zamanda karşılıklı anlayışı ve iş birliğini teşvik eder.
EXW (İşyerinde Teslim / Ex Works)
Satıcı, malı kendi işyerinde alıcıya hazır hale getirir ve alıcı tüm masraflardan ve risklerden sorumludur.
Avantajlar:
Satıcı İçin: Sorumluluk minimumdur.
Alıcı İçin: Taşıma ve sigorta üzerinde tam kontrol sağlar.
Dezavantajlar:
Satıcı İçin: Alıcının memnuniyetsizliğine neden olabilir.
Alıcı İçin: Yüksek taşıma ve sigorta maliyetleri.
FCA (Taşıyıcıya Masrafsız / Free Carrier)
Satıcı, malları belirlenen bir taşıyıcıya teslim etmekle yükümlüdür ancak alıcı taşıma ücretinden ve taşıma sırasında malın kaybolması veya hasar görmesi riskinden sorumludur.
Avantajlar:
Satıcı İçin: Sorumluluğu azaltır.
Alıcı İçin: Taşıma sürecini daha erken kontrol eder.
Dezavantajlar:
Satıcı İçin: Taşıyıcıya teslim sonrası sorumluluk alıcıya geçer.
Alıcı İçin: Taşıma riskini üstlenir.
CPT (Taşıma Ödenmiş Olarak / Carriage Paid To)
Satıcı, taşıma ücretini öder ancak alıcı, malın varış noktasına taşınması sırasında sigorta yaptırmaktan ve gümrükleme masraflarını karşılamaktan sorumludur.
Avantajlar:
Satıcı İçin: Alıcıya yükleme maliyetini azaltır.
Alıcı İçin: Taşıma maliyetinden sorumlu değildir.
Dezavantajlar:
Satıcı İçin: Kâr marjını düşürebilir.
Alıcı İçin: Sigorta ve gümrükleme masraflarını üstlenir.
CIP (Taşıma ve Sigorta Ödenmiş Olarak / Carriage and Insurance Paid To)
Satıcı, taşıma sırasında malın sigortasını da yapar ancak alıcı, malın varış noktasına indirilmesi ve gümrükleme masraflarını karşılamaktan sorumludur.
Avantajlar:
Satıcı İçin: Alıcının riskini azaltır.
Alıcı İçin: Sigorta dahil olduğundan daha az risk taşır.
Dezavantajlar:
Satıcı İçin: Daha yüksek masraflar üstlenir.
Alıcı İçin: Varış noktasında indirme ve gümrükleme masraflarını karşılar.
DPU (Belirtilen Yerde Eşya Boşaltılmış Teslim / Delivered at Place Unloaded)
Satıcı, malın varış noktasında boşaltılmasından da sorumludur ancak alıcı, gümrükleme masraflarını karşılamak zorundadır.
Avantajlar:
Satıcı İçin: Malların varış noktasında boşaltılmasını sağlar.
Alıcı İçin: Boşaltma masraflarından sorumlu değildir.
Dezavantajlar:
Satıcı İçin: Boşaltma işlemi ve masraflarını üstlenir.
Alıcı İçin: Gümrükleme masraflarını karşılar.
DAP (Belirtilen Yerde Teslim / Delivered at Place)
Satıcı, malın gümrükleme işlemlerinden de sorumludur ve alıcı herhangi bir masraftan sorumlu değildir.
Avantajlar:
Satıcı İçin: Gümrükleme işlemlerini yönetir.
Alıcı İçin: Herhangi bir masraftan sorumlu değildir.
Dezavantajlar:
Satıcı İçin: Tüm taşıma ve gümrük masraflarını üstlenir.
Alıcı İçin: Alıcı açısından dezavantajı yoktur.
DDP (Gümrük Vergileri Ödenmiş Olarak / Delivered Duty Paid)
Satıcı, taşıma, sigorta, gümrükleme ve tüm masraflardan sorumludur ve alıcı herhangi bir şey yapmamakla yükümlüdür.
Avantajlar:
Satıcı İçin: Müşteriye tam hizmet sunar ve tüm masrafları üstlenir.
Alıcı İçin: Hiçbir masraftan sorumlu değildir.
Dezavantajlar:
Satıcı İçin: En yüksek maliyet ve sorumluluğa sahiptir.
Alıcı İçin: Alıcı açısından dezavantajı yoktur.
FAS (Gemi Doğrultusunda Masrafsız / Free Alongside Ship)
Satıcı, malları limanda geminin yanına teslim etmekle yükümlüdür ve alıcı, yükleme, taşıma, sigorta ve gümrükleme masraflarından sorumludur.
Avantajlar:
Satıcı İçin: Sorumluluğu alıcıya devreder.
Alıcı İçin: Yükleme ve taşıma maliyetlerini kontrol eder.
Dezavantajlar:
Satıcı İçin: Malların limana teslimi sonrası sorumluluk alıcıya geçer.
Alıcı İçin: Yükleme, taşıma ve sigorta masraflarını üstlenir.
FOB (Gemide Masrafsız / Free On Board)
Satıcı, malları gemiye yüklemekle ve gemiye bindirmekle yükümlüdür ve alıcı, taşıma, sigorta ve gümrükleme masraflarından sorumludur.
Avantajlar:
Satıcı İçin: Malları gemiye yüklemekle sorumludur.
Alıcı İçin: Yükleme masraflarından sorumlu değildir.
Dezavantajlar:
Satıcı İçin: Gemide malın kaybolması veya hasar görmesi riskini alır.
Alıcı İçin: Taşıma, sigorta ve gümrükleme masraflarını üstlenir.
CFR (Masraflar ve Navlun / Cost and Freight)
Satıcı, malları limana taşıma, yükleme ve gemiye bindirme masraflarından sorumludur ve alıcı, sigorta ve gümrükleme masraflarından sorumludur.
Avantajlar:
Satıcı İçin: Malları limana taşıma ve yükleme masraflarını üstlenir.
Alıcı İçin: Taşıma maliyetlerinden sorumlu değildir.
Dezavantajlar:
Satıcı İçin: Taşıma masraflarını üstlenir.
Alıcı İçin: Sigorta ve gümrükleme masraflarını karşılar.
CIF (Masraflar, Sigorta ve Navlun / Cost, Insurance and Freight)
Satıcı, malları limana taşıma, yükleme, gemiye bindirme ve taşıma masraflarından sorumludur ve alıcı, gümrükleme masraflarından sorumludur.
Avantajlar:
Satıcı İçin: Taşıma, yükleme ve sigorta masraflarını üstlenir.
Alıcı İçin: Sigorta dahil olduğundan, daha az risk taşır.
Dezavantajlar:
Satıcı İçin: En yüksek masraf ve sorumluluğa sahiptir.
Alıcı İçin: Gümrükleme masraflarını karşılar.